25-10-61 gevoeligheid

Er bestaat een langstekelig onkruid, een soort gras, dat in het wild groeit in de tuin en dat een vederachtige bloeiwijze heeft, donker goudkleurig, opvlammend in de wind, wuivend tot het bijna knakt, maar zonder ooit te breken, tenzij de wind sterk is. Er staat een bosje van dat goudbeige onkruid en als de wind blaast doet hij het dansen; elke stengel heeft zijn eigen ritme, zijn eigen pracht; ze zijn als een golf wanneer ze allemaal tegelijk bewegen; de kleur in het avondlicht is dan niet te beschrijven; het is de kleur van de zonsondergang, van de aarde en van de gouden heuvels en wolken. Het had een vreemde verfijning, had een zwakke geur van tarwe en van oude tijden; het was stoer en zuiver, vol overvloedig leven.
Een avondlijke wolk vol licht trok langs, terwijl de zon achter de donkere heuvel onderging. De regen had de aarde sterk doen geuren en de lucht was heerlijk koel. De regens waren in aantocht en het land was van hoop vervuld.

Gevoeligheid is iets heel anders dan verfijning; gevoeligheid is volledig, verfijning altijd partieel. Er bestaat geen gedeeltelijke gevoeligheid, ze is de gesteldheid van je hele wezen, van het totale bewustzijn, of ze is er helemaal niet. Ze kan niet beetje bij beetje vergaard worden; ze valt niet te cultiveren; ze is niet het gevolg van ervaring en denken, ze is geen emotionele gesteldheid. Ze heeft de kwaliteit van nauwkeurigheid, zonder de bijbetekenis van romantiek en fantasie. Alleen de sensitieve kan het feitelijke onder ogen zien zonder te vluchten in allerlei conclusies, meningen en waardebepalingen.
Deze gevoeligheid is ontdaan van alle genot en kent dus de soberheid, niet die van het verlangen en de wil, maar van zien en begrijpen.

In verfijning steekt genot; ze hangt samen met opvoeding, cultuur en milieu. De weg van de verfijning is zonder einde; ze is het product van keuze, conflicten en pijn en er is altijd iemand die kiest en die verfijnt, de keurmeester. En dus zijn er altijd conflicten, tegenstrijdigheden en pijn. Verfijning leidt tot isolement, tot zichzelf afsluitende afzijdigheid, tot de afgescheidenheid die door intellect en kennis in het leven wordt geroepen. Verfijning is een egocentrische activiteit, hoe esthetisch en moreel verlicht ze ook is. Het proces van verfijning geeft grote bevrediging, maar geen vreugde van enige diepte; het is oppervlakkig en onbeduidend, zonder veel betekenis.
Gevoeligheid en verfijning zijn twee verschillende dingen; de ene voert naar de isolerende dood, de andere naar leven zonder einde.


Krishnamurti