25-10-61 gevoeligheid en verfijning
Gevoeligheid is iets heel anders dan verfijning; gevoeligheid is volledig, verfijning altijd partieel. Er bestaat geen gedeeltelijke gevoeligheid, ze is de gesteldheid van je hele wezen, van het totale bewustzijn, of ze is er helemaal niet. Ze kan niet beetje bij beetje vergaard worden; ze valt niet te cultiveren; ze is niet het gevolg van ervaring en denken, ze is geen emotionele gesteldheid. Ze heeft de kwaliteit van nauwkeurigheid, zonder de bijbetekenis van romantiek en fantasie. Alleen de sensitieve kan het feitelijke onder ogen zien zonder te vluchten in allerlei conclusies, meningen en waardebepalingen. Deze gevoeligheid is ontdaan van alle genot en kent dus de soberheid, niet die van het verlangen en de wil, maar van zien en begrijpen. In verfijning steekt genot; ze hangt samen met opvoeding, cultuur en milieu. De weg van de verfijning is zonder einde; ze is het product van keuze, conflicten en pijn en er is altijd iemand die kiest en die verfijnt, de keurmeester. En dus zij...