8-10-42 er Zijn voor de ander

Ik ben nu ziek, ik kan er niets aan doen. Later zal ik daar alle tranen en verschrikkingen gaan verzamelen. Ik doe het hu toch eigenlijk ook al, hier in bed. Misschien ben ik daarom wel zo duizelig en koortsig? Ik werd zonet uitgedroogd wakker en greep naar mijn glas water en was zo dankbaar voor die ene slok water en dacht: Kon ik daar alleen maar rondlopen om aan enkelen van die opgestapelde duizenden een slok water te geven. Dat is altijd weer hetzelfde gevoel bij me: och, het is toch allemaal niet zo erg, wees maar stil, het is niet zo erg, weer maar stil. Wanneer er weer eens een vrouw zat te huilen achter een van onze registratietafels of een hongerig kind, dan liep ik erheen en ging achter haar staan, beschermend, mijn armen gekruist over de borst en glimlachte een beetje en zei in mezelf tegen zo'n ineengedoken en ontredderd stukje mens: het is toch allemaal niet zo erg, het is heus niet zo erg. En ik bleef maar staan en was, iets doen kon men toch niet? Soms ging ik naast iemand zitten en legde een arm om een schouder en zei niet veel en keek in de gezichten. Er was me nooit iets vreemds, geen enkele uiting van menselijk verdriet. Sommigen zeggen tegen mij: je hebt stalen zenuwen dat je daar tegen kunt. Ik geloof niet dat ik stalen zenuwen heb, veeleer heel gevoelige, maar er tegen kunnen, kan ik toch. Ik durf ieder lijden recht in de ogen te kijken, ik ben er niet bang voor. En dit gevoel was er altijd weer, aan het eind van iedere dag: ik heb de mensen zo lief. Nooit verbittering om datgene wat hun aangedaan was voelde ik, maar altijd liefde voor de wijze waarop mensen het leed wisten te dragen, toch nog wisten te dragen, hoe weinig ze innerlijk ook voorbereid waren om iets te dragen.

Etty Hillesum