alles is nu uit roman het Groene Gezicht

Een plotseling wantrouwen tegen zijn zintuigen en de ogenschijnlijk zo stevig gefundeerde stoffelijkheid van de buitenwereld vlamde als een bliksemschicht, uit het diepst van zijn ziel brekend, voor een moment in hem op, en, als het ware de sleutel vormend tot de geheimenissen van dergelijke onverklaarbare gebeurtenissen (of een mens die hij gezien had nu van vlees en bloed was of een geest, een schim) schoot hem te binnen wat hij als kind al had geleerd: dat het licht van bepaalde, onbegrijpelijk ver verwijderde sterren van de melkweg zeventigduizend jaar nodig heeft om de aarde te bereiken en dat men daarom - als er verrekijkers zouden bestaan die sterk genoeg waren om deze hemellichamen dicht voor ogen te brengen - daarboven gebeurtenissen zou kunnen aanschouwen, zó werkelijk en zó waarachtig alsof ze zich zo juist voltrokken hadden, terwijl deze gebeurtenissen al sinds zeventigduizend jaar in het rijk van het verleden verzonken waren.

In de oneindige uitgestrektheid van het heelal moest dus - een werkelijk verpletterende gedachte - iedere gebeurtenis die eenmaal geboren was, eeuwig als beeld, in het licht bewaard, blijven bestaan. Er is dus - ook al ligt het buiten het bereik van het menselijke vermogen - een mogelijkheid, concludeerde hij, om het verleden terug te halen. Alsof de verschijning van de oude jood voor de lessenaar op de een of andere manier met deze wet van een spookachtige terugkeer samenhing, werd deze plotseling een schrikaanjagende werkelijkheid voor hem.

Gustav Meyrink